ÖZLEM KUMRULAR’IN SULTAN’IN MUTFAĞI ADLI ROMANINDA OSMANLI MUTFAK KÜLTÜRÜ VE MATBAH-I ÂMİRE

Canan Sevinç

doi:https://doi.org/10.54497/neugastro.2024.8

Canan Sevinç

Yıl : 2024
Cilt : 3
Sayı : 2
Sayfa : 112-123

DOI : https://doi.org/10.54497/neugastro.2024.8

Dünyanın sayılı mutfakları arasında anılan Türk mutfağı, tarih boyunca farklı lezzet duraklarında sentezlediği tatlarla gastronomi tarihindeki haklı yerini alır. Orta Asya’dan Anadolu’ya, göçebelikten yerleşikliğe, dinî ve siyasi yapılanmadan farklı kültürlerle temasa değin bir dizi değişken, Türk-İslam medeniyetine has beslenme ve mutfak kültürünün teşekkülünde rol oynamıştır. Osmanlı Devleti’nin sınırlarının genişlemesine koşut olarak yemek çeşitliliğinin de zenginleştiği bu süreçte, yiyecek içecek hizmetlerinin, giderek kurumsallaştığı görülür. İstanbul’un fethi sonrasında inşa edilen Topkapı Sarayı’nda kurulan Matbah-ı Âmire ile Fatih Sultan Mehmet dönemi mutfak defterleri, saray mutfağının, tarihî birer tanığıdır. Bu bağlamda; tarihçi ve akademisyen Prof. Dr. Özlem Kumrular’ın, Sultan’ın Mutfağı (2010) adlı tarihsel romanında, Sultan II. Selim’in saltanatının son yılında, 1574’te, kurumsal bir yapı olarak Osmanlı mutfağında vazifeli dört başaşçının çevresinde vuku bulan olaylar silsilesi konu edinilmektedir. Her biri farklı meşrep ve memleketten, nevi şahsına münhasır kişiliklerden müteşekkil bu başaşçılar, özenle pişirdikleri yemekleri Sultan’a sunarken bir yandan da hünerlerini sergilemeleri karşılığında Sultan’ın vadettiği beş bin çil altını kazanmak için rekabet ederler. Genel çerçevesini II. Selim dönemi tarihî hadiselerinin teşkil ettiği romanda, 16. yüzyıl Matbah-ı Âmire’sinin yapısı, işleyişi, Sultan’ın sofrasına has birbirinden leziz tarifler ile mutfağı kül eden büyük yangın hikâye edilmektedir. Bu çalışmada; tarihselci bir perspektifle değerlendirilen Sultan’ın Mutfağı, Osmanlı mutfak kültürünün kurumsal işleyişi ile sarayın sofralarını literatüre geçiren, dolayısıyla, Türk mutfak tarihini, edebiyatın aynasına aksettiren bir roman olarak incelenecektir.

Atıf yapmak için : Sevinç, C. (2024). Özlem Kumrular’ın Sultan’ın mutfağı adlı romanında Osmanlı mutfak kültürü ve Matbah-ı Âmire. NEUGastro, 3(2), 112-123. https://doi.org/10.54497/neugastro.2024.8

Açıklama : Yazarların hiçbiri, bu makalede bahsedilen herhangi bir ürün, aygıt veya ilaç ile ilgili maddi çıkar ilişkisine sahip değildir. Araştırma, herhangi bir dış organizasyon tarafından desteklenmedi.Yazarlar çalışmanın birincil verilerine tam erişim izni vermek ve derginin talep ettiği takdirde verileri incelemesine izin vermeyi kabul etmektedirler. None of the authors, any product mentioned in this article, does not have a material interest in the device or drug. Research, not supported by any external organization. grant full access to the primary data and, if requested by the magazine they agree to allow the examination of data.

ÖZLEM KUMRULAR’IN SULTAN’IN MUTFAĞI ADLI ROMANINDA OSMANLI MUTFAK KÜLTÜRÜ VE MATBAH-I ÂMİRE, Araştırma Makalesi,
2024, Vol. 3 (2)

Geliş Tarihi : 30.10.2024, Kabul Tarihi : 29.11.2024 , Yayın Tarihi : 27.12.2024